Saunanın faydaları hakkında yazmaya başlamadan önce, ‘‘sauna nedir’’ sorusun cevabını vermeye çalışalım. Sauna genelde hamamla karıştırılmaktadır. Sauna hamam arasında fonksiyonel olarak kısmi benzerlik vardır, ikisi de sağlığın önemli parçası sayılan temizlik ve zayıflamaya katkıda bulunurlar.Yalnız sauna hamam kıyaslamasında, hamam daha çok yıkanarak vücudu temizleme işlevidir.
Sauna,‘Sauna sobası’ olarak adlandırılan aparat yardımıyla ısıtılır. Buharla ısınan sauna odası vücutta sıcaklığı arttırarak terlemeyi teşvik eder. Sauna ısıtma işlemi sadece sauna sobası aracılığı ile yapılmaz, modern çağda ayrıca, ‘‘ sauna ısıtıcısı’’ olarak adlandırılan farklı aparatlar kullanılmaktadır. Sauna ısıtıcı, klasik sauna sobasının görevini üstlenir.
Sauna’nın faydaları arasında başta gelen zayıflamaya katkısıdır. Saunada terleme vücudun gevşemesini sağlar, terlemeyle birlikte hem deri üzerindeki toksinler temizlenir, hem içerideki zararlı kimyasallar terleme yoluyla dışarı atılır. Savunada terleme ayrıca cilt sağlığına faydalıdır. Fakat aşırıya kaçmamalıdır. Sauna kas sağlığına faydalıdır, kaslardaki yağ oranının dengelenmesini sauna terlemesi sağlayabilir. Ayrıca sauna stres atmayı sağlar. Kasların gevşemesini sağlayan sauna terlemesi, haliyle sinir ve ruh sağlığına katkıda bulunur.
Saunanın Cilde Faydaları: Sauna cilt sağlığına faydalıdır, eski çağlardan itibaren cilt hastalıklarının tedavisinde alternatif olarak kullanılır. Sauna buharı terlemeyi sağlar, böylece cildi temizlenmesi yanında hücrelerin yenilenmesine etki eder. Sauna cilt bakımına destek olur. Şimdiye kadar yapılan araştırmalar, saunanın cilt gözeneklerini temizleyerek, kılcal damarlardaki dolaşımı arttırdığını ortaya koymuştur. Saunanın cilde faydaları arasında gösterilen bir diğer özelliği ise, ciltde meydana gelen kırışıklıkların arasını dokuları güçlendirerek doldurmasıdır. Böylece saunanın cilde etkisi, sağlıklı, temiz, yumuşak ve ışıltılı cilt yapısı olarak ortaya çıkar.
Strese Karışı Sauna: Bazı araştırmalar saunanın strese karşı iyi geldiğini ortaya koymuştur. Tıbbi çalışmalar stresin kalbi olumsuz yönde etkilediğini ortaya koyar. Sauna ısı banyosu vücutta kasların ve sinirlerin gevşemesini sağlayarak dolaylı olarak kalp sağlığına fayda sağlar. Aynı şekilde stresin atılmasına yardım eden sauna genel anlamda sinirlerin rahatlamasını ve hafiflemesini sağlayabilir.
Kaslara Faydaları: Sauna ısısı kas sağlığına faydalıdır. Yüksek ısıda terleme sağlanarak yağların yakılmasına yardımcı olur. Böylece kaslardaki yağ oranının dengelenmesine faydalıdır. Ayrıca sauna kan dolaşımı arttırır, yüksek ısıda genişleyen damarlar kan sürkilasyonun artmasına yardımcı olur. Böylece vucutdaki oksijen dolaşımı artar bu da yağ yakımını teşvik ederek kaslara artı fayda sağlayabilir.
Sauna Toksini Temizler: Kontrol altında etkili terlemenin sağlık açısından kanıtlanmış bir çok faydaları vardır. Sauna ısısı bünyedeki terlemeyi arttırarak kandaki ısıyı cildin yüzeyinde doğru yönlenmesine yardımcı olur. Böylece kanda ve vücudun içerinden bulunan toksinlerin terleme yoluyla deri ve ciltten dışarıya atılmasını sağlayarak vücutta temizlik sağlar.
Derin Uyku: Araştırmalar derin ve rahat uyku için saunanın faydalı olduğunu ortaya koymuştur. Sauna endorfin dengesini düzenleyerek vücutta belirli bir rahatlama ve gevşeme sağlar. Böylece durum derin bir uyku çekmeye etki eder.
Sauna Faaliyeti: Saunaya girmenin faydaları arasında göstereceğimiz diğer faktör, saunada yapılan sosyal aktiviteler. Sauna yakın arkadaş veya aile bireyleri ile sosyalleşebilecek önemli bir ortamdır. Bu özelliğinden dolayı özellikle gelişmiş ülkelerde stresli işler yapan kişiler birlikte sauna faaliyetleri düzenler.
Kalp Sağlığına Faydaları: Saunada yüksek ısının yardımıyla vücut ısısı arttırlır. Tıbbi araştırmalar, sıcaklık arttıkça kalp atış hızının arttığını ortaya koymuştur.Düzenli olarak saunaya girmek, sauna ısısı altında kalp damar ve kaslarına bu şekilde egzersizler yaptırmak kalp sağlığını korumaya yardımcı olur.
Dikkat: Bu kural sağlıklı kişiler için geçerlidir, sauna kalp sağlığına zararlı olabilir. Eğer bilinen bir kalp rahatsızlığınız var ise sauna kalp sağlığınıza zarar verebilir. Kalp rahatsızılığı olan kişiler doktorlarına danışarak saunaya girmelerini öneririz.
Kaloriyi Yakar: Sauna kalori ilişkisini hepimizi biliriz. Sauna kaloriyi yakmaya yardımcı olduğu için, kilo vermek isteyen kişiler tarafından tercih edilmektedir. Amerikan Ordusunun tarafından yapılan araştırmada kişiye göre bir sauna seansında 500 grama kadar kalori yakılabilir, enerjiye dönüştürülebilir. Sauna ısısında kalp atışı arttıkça vücudun aktivitesi artar ve yüksek oranda kalori enerjiye dönüşür. Bundan yola çıkarak sauna zayıflatır diyebiliriz.
Saunanın Vücuda Faydaları: Buharlı saunanın faydaları, vücut sağlığı için önemlidir. Özellikle kış aylarında sık rastlanan grip, nezle gibi hastalıklara karşı sauna etkili tedavi metodu olabilir. Yüksek ısıda kan hücrelerinin artması sağlanırken, hastalıklara neden olan virüs, mikrop ve zararlı maddeler yok edilir. Bu özelliğinden dolayı, sauna gribe faydalıdır. Gribe neden olan mikroplardan vücudu temizler. Buharlı sauna nezleye faydalıdır, fakat saunanın faydalarından maksimum derecede faydalanmak için uyulması gereken bazı kurallar var, onlardan yazının ilerleyen kısmında bahsedeceğiz. Sauna genel anlamda vücuda faydalıdır ve hastalıklarla mücadeleyi arttırır.
